PRZEDSZKOLU NR 1
Z postępem cywilizacji niewątpliwie polepsza się jakość naszego życia ale równocześnie poszerza się też wachlarz zagrożeń. Już dzieci przedszkolne z każdej strony „bombardowane” są wszechobecną technologią multimedialną, na pozór zdrowo wyglądającymi produktami żywnościowymi, wszechobecnymi w reklamach nastawionych na najmłodszych odbiorców. Dodatkowo coraz większe natężenie ruchu na ulicach, tłocznych supermarketach, czy innych miejscach uczęszczanych przez dzieci niesie ze sobą szereg zagrożeń, które czyhają na najmłodszych członków naszej społeczności. Do tego dołącza ciągły pośpiech, brak czasu na wspólne z dzieckiem niekończące się rozmowy o życiu, które substytuowane są krótką wymianą prostych komunikatów i przyczyniają się do zwiększenia poziomu frustracji u dziecka, a co z koleji powoduje coraz częstsze problemy z wyrażaniem uczuć, objawiające się zachowaniami agresywnymi. Wspomniane zjawiska stały się powodem do opracowania następujących programów programów profilaktycznych:
Oferty skierowanie do dzieci, zgrupowane w trzech powyższych obszarach pomogą naszym wychowankom zdobyć ważne dla nich wiadomości i umiejętności, zachęcą ich do prowadzenia zdrowego trybu życia, zwiększą bezpieczeństwo, zniwelują prymitywne formy zachowań agresywnych.
Aby profilaktyka osiągnęła swój cel, niezbędne jest ujednolicenie działań przez nas zaproponowanych z oddziaływaniami w środowisku rodzinnym wychowanków, dlatego też zapoznamy rodziców z tematyką zajęć przez nas proponowanych, proponując wgląd w przygotowane programy. Jesteśmy także otwarte na propozycje ze strony rodziców i postaramy się je uwzględniać w miarę możliwości.
Rodzice będą mogli również śledzić bieżące zajęcia dzieci dzięki umieszczanym systematycznie zdjęciom na stronie internetowej przedszkola.
Oddziaływania profilaktyczne będą uwzględniane w planach pracy wychowawczo –dydaktycznej na poszczególne tygodnie oraz utrwalane w ciągu całego roku szkolnego, ponieważ jednorazowe przeprowadzenie zajęć profilaktycznych dotyczących wybranego problemu jest tylko jego zasygnalizowaniem i na pewno wymaga dalszego utrwalania by na stałe weszło do repertuaru zachowań dziecka przez nas pożądanych.
W naszym przedszkolu profilaktyka będzie skierowana do wszystkich dzieci stosownie do ich możliwości psychofizycznych.
Zdrowie dziecka jest podstawowym warunkiem pomyślnego procesu wychowawczego. Proces ten powinien być oparty na zapewnieniu wychowankom wszystkich potrzeb zdrowotnych. Umożliwienie zaspokojenia takich potrzeb, jak chociażby uczucia głodu (zaproponowanie zdrowego odżywiania się i uzmysłowienie jego dobroczynnego wpływu na rozwój), zapewnienie odpowiednich warunków do utrzymywania czystości i higieny, to tylko niektóre z zadań poniżej przedstawionych.Wynikają one bezpośrednio z obowiązku, ale i potrzeby dbałości o zdrowie dziecka.
Program jest zgodny z następującymi dokumentami:
1.Statut Przedszkola.
2.Program Wychowawczy Przedszkola.
3.Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego.
Cel główny:
- nabycie umiejętności dbania o swoje zdrowie,
Cele szczegółowe:
- rozumienie znaczenia zdrowia dla rozwoju człowieka,
- ukazanie zależności między prowadzeniem aktywnego, zdrowego trybu życia a zdrowiem całego organizmu,
- poznanie czynników zagrażających zdrowiu,
- nabycie umiejętności wyboru zdrowych produktów żywnościowych,
- poznanie przyczyn niektórych chorób,
- nabycie umiejętności zapobiegania.chorobom,
Sposób realizacji programu:
Proponujemy realizację programu w następujących formach:
-spotkania z zaproszonymi gośćmi,
-rozmowy, pogadanki, quizy
-omawianie ilustracji,
-dyskusje, dzielenie się doświadczeniami,
-pokazy, wystawki, gazetki, konkursy plastyczne.
PROJEKT DZIAŁAŃ
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Ewaluacja:
Po realizacji programu dzieci poszerzą swoją wiedzę dotyczą zdrowia oraz nabędą umiejętności, dzięki którym będą mogły prowadzić zdrowy tryb życia. Sprawdzenie, czy zamierzony cel został osiągnięty dostarczy nam obserwacja dzieci podczas pobytu w przedszkolu oraz w trakcie trwania Turnieju Północ – Południe.
Poniżej przedstawiamy przykładowe scenariusze zajęć profilaktycznych, które pomogą osiągnąć zamierzone cele.
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Jak zbudowany jest człowiek?
Cele główne :
Cele operacyjne:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:plansze przedstawiające budowę ciała człowieka, muzyka, krążki, woreczki, szarfy.
Przebieg zajęć:
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Z wizytą u lekarza
Cele główne:
Cele operacyjne:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:wiersz J. Brzechwy pt. „Żaba”, termometr, kartki, farby, pędzle, zestaw „małego lekarza”.
Przebieg zajęć:
- Dlaczego żaba poszła do doktora?
- Co zalecił żabie lekarz?
Wyszukiwanie elementów humorystycznych.
10. Zabawa tematyczna „U lekarza”.
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: „U dentysty”
Cele główne:
Cele operacyjne:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:film video pt. „Śnieżnobiały uśmiech”, obrazek
„U dentysty”, kredki, puzzle „Co szkodzi zdrowiu,
a co wpływa pozytywnie”, szczoteczka do zębów, kubek, pasta, farby plakatowe.
Przebieg zajęć:
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Przedszkolna apteka
Cele główne:
Cele operacyjne:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:opakowania po lekach, plastry, bandaże, zdjęcia rentgenowskie, itp., piłki, laski gimnastyczne, hula –hop,
Przebieg zajęć:
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Przygotowujemy sałatki owocowe
Cele główne:
Cele operacyjne:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:owoce, stoły, deski, miseczki, talerzyki, noże, fartuszki, wiersz.
Przebieg zajęć:
Jaka jest Jola?
Co ona je?
To nawet Janek z jej klasy wie.
Nie jada jabłek, nie jada jajek,
Nie pije mleka.
Na widok sera zaraz ucieka.
Nie dla niej pomidor i kalarepa.
Te smakołyki omija z daleka.
Co jej dentysta powie?
Ja wiem.
A Jola tylko je słodki krem.
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Spotkanie z ratownikiem medycznym
Cele główne:
Cele szczegółowe:
Metody:
- rozmowa,
- obserwacja,
- ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
fantom, sprzęt medyczny, leżanka
Przebieg zajęć:
Opracowała: Joanna Telesz
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Mały ratowniczek
Cele główne:
Cele szczegółowe:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne: krążki, plansze, plakaty, ilustracje.
Przebieg zajęć:
Opracowała: Joanna Telesz
Temat: Turniej Północ – Południe
Cele główne:
Cele szczegółowe:
Metody:rozmowa, obserwacja, ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:balony, igła, kula z pytaniami, nagrody.
Przebieg zajęć:
Wieszamy po dwóch stronach ściany balony, tyle ile jest dzieci ( z jednej strony chłopcy, z drugiej dziewczynki). Na zmianę do nauczyciela podchodzą dzieci: raz chłopiec, raz dziewczynka. Nauczyciel zadaje pytanie wylosowane z pudełka. Zadaniem dziecka jest na nie odpowiedzieć. Jeśli odpowie – przebija szpilką balon drużyny przeciwnej. Wygrywa ta drużyna, której zostało więcej balonów.
Przykładowe pytania do turnieju:
Pytań jest 25.
Opracowała: Joanna Telesz
Wprowadzenie zajęć Metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne.
Jedną z metod wspomagania rozwoju dziecka jest Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Weronika Sherborne wypracowała w latach sześćdziesiątych własny system ćwiczeń, który ma zastosowanie we wspomaganiu prawidłowego rozwoju dzieci i w korygowaniu jego zaburzeń. Ćwiczenia te wywodzą się ze szkoły Rudolfa von Labana i z jej własnych doświadczeń. Opracowany system ćwiczeń pochodzi z naturalnych potrzeb dziecka, zaspakajanych w kontakcie z dorosłymi. Podstawowe założenia metody to rozwijanie przez ruch:
1) świadomość własnego ciała i usprawniania ruchowego,
2) świadomość przestrzeni i działania w niej,
3) dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązania z nimi bliskiego kontaktu.
Udział w ćwiczeniach metodą Weroniki Sherborne ma na celu stworzyć dziecku okazję do poznania własnego ciała, usprawniania motoryki, poczucia swojej siły, sprawności i związku z tym możliwości ruchowych. Dziecko zaczyna mieć zaufanie do siebie, zyskuje poczucie bezpieczeństwa. Podczas ćwiczeń ruchowych dziecko może poznać przestrzeń, w której się znajduje, przestaje ona być dla niego groźna. Dlatego dziecko czuje się w niej bezpiecznie, staje się bardziej aktywne, przejawia większą inicjatywę, może być twórcze. Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne wykorzystywana jest w Polsce w placówkach oświatowych i służby zdrowia dla dzieci z różnymi zaburzeniami rozwoju i różnorodnymi potrzebami edukacyjnymi:
a) dzieci upośledzonych umysłowo,
b) dzieci autystycznych,
c) dzieci z wczesnym mózgowym porażeniem dziecięcym,
d) dzieci z zaburzeniami emocjonalnym i zaburzeniami zachowania,
e) dzieci z niekorzystnych środowisk wychowawczych, np. domów dziecka,
f) dzieci głuchych i niewidomych,
g) dzieci jąkających się,
i) dzieci z nadpobudliwością ruchową.
Metoda Weroniki Sherborne może być w zakresie profilaktyki dobrą formą pomocy dzieciom, młodzieży i dorosłym
w różnych sytuacjach trudnych. Zapobiega powstawaniu zaburzeń jeśli zostanie włączona w program:
- przygotowania dziecka mającego pójść do przedszkola,
- przygotowania dziecka rozpoczynającego naukę szkolną,
- zajęć integrujących klasę szkolną,
- przygotowania rodzin adopcyjnych i zastępczych do przyjęcia dziecka w okresie początkowym jego pobytu w rodzinie,
- przygotowania młodych małżeństw do pełnienia roli rodziców.
Metoda Weroniki Sherborne może także służyć jako sposób osiągania odprężenia:
- w zajęciach odprężająco – relaksacyjnych w trakcie zajęć szkolnych, np. na lekcjach wychowania fizycznego,
- zajęciach relaksacyjnych dla rodziców.
Zajęcia z wykorzystaniem metody Weroniki Sherborne można zastosować jako oddziaływanie indywidualne lub prowadzić
w formie zajęć grupowych. Preferowane są jednak zajęcia grupowe, gdyż zapewniają one dziecku lepszy kontakt z dorosłymi lub innymi dziećmi. Liczebność grupy: 6-14 dzieci. Wiek uczestników jest nieograniczony, zarówno osoby dorosłe jak i dzieci.
Zajęcia muszą odbywać się systematycznie, ok. pół godziny. Początkowo zajęcia mogą być krótsze zależnie od samopoczucia
i możliwości dzieci. Nie potrzeba żadnych urządzeń lub pomocy do ćwiczeń. Najlepszym przyrządem dydaktycznym dla dziecka jest ciało dorosłego. Ćwiczyć należy boso, bo zapewnia to najlepszy kontakt z podłogą. Zakres każdego ćwiczenia może być mniej lub bardziej rozszerzony zgodnie z potrzebami, stopniem zaawansowania, możliwościami. Weronika Sherborne w swoim programie ćwiczeń ruchowych „Ruch Rozwijający” wyróżnia następujące grupy ćwiczeń wspomagających rozwój dziecka:
1) ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała,
2) ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu,
3) ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą,
4) ćwiczenia twórcze.
Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała. Potrzebą każdego człowieka jest poznanie swojego własnego ciała oraz umiejętność jego kontrolowania. W rozwoju wiedzy o własnym ciele wyróżniamy następujące etapy: wyczuwanie swojego ciała
i nazywanie części ciała. Na tej podstawie wykształca się świadoma kontrola ciała i jego ruchów, a także naszego zachowania. Do najważniejszych części ciała, których poznanie i opanowanie powinno nastąpić jak najwcześniej należą stopy, kolana, uda, nogi. Są one szczególnie ważne, gdyż spełniają rolę niejako dźwigających ciężar naszego ciała, tworzą fizyczną całość z podłożem, po którym stąpamy. Kontrola jest niezbędna do utrzymania pełnej równowagi ciała.
Ćwiczenia pozwalające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa. Ćwiczenia umożliwiają poznanie otoczenia, dzięki czemu możemy czuć się swobodnie i nie obawiać się go. Jeżeli nie udaje się nam korzystać z „ przestrzennej wolności”, stajemy się zahamowani w swoich działaniach, często przestraszeni, niechętni do przeciwstawiania się nowym sytuacjom, wyizolowani. Charakterystyczną cechą dla tej grupy ćwiczeń jest ich wykonanie na podłodze ( np. ćwiczenia polegające na przemieszczaniu się ).
Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą. Ćwiczenia polegają na zdobywaniu
i wymianie wspólnych doświadczeń podczas sesji ruchowych. Ich pozytywny rezultat zależy od stopnia zawansowania
zaangażowania ćwiczących. Są to ćwiczenia, w których partner „ bierny” jest pod opieką osoby aktywnej. Wymaga to wyczucia osoby będącej „ pod opieką”, jej potrzeb, przeżyć i tym samym umożliwia osiągnięcie pełnej harmonii i współpracy. Omawiany typ ćwiczeń pozwala uczestnikom poznać swą siłę fizyczną. Osoba pasywna pozwala „ przeciwnikowi” zbadać jego siłę, a jednocześnie ćwiczy, używając siły, która pozwala na współpracę z partnerem. W ten sposób „strona pasywna” uczy się wyczucia tej „drugiej strony”. Ćwiczenia te dają możliwość przeżycia wspólnego wysiłku fizycznego np. podczas pchania i stawiania oporu. Rozwijają
i uczą koncentracji, zwracania uwagi na osobę, z którą współdziała się w czasie ćwiczeń. Są też dobrą zabawą. Takie reakcje pomagają ujść nagromadzonym emocjom, napięciom tkwiącym w uczestnikach.
Ćwiczenia twórcze. Ćwiczenia „twórcze” w formie tańca zasługują na szczególną uwagę. Pozwalają nawiązać i pogłębić stosunki międzyludzkie, poznać sytuacje, których ćwiczący nie doświadczyłby ze względu na swoje fizyczne lub psychiczne ułomności. Ćwiczenia „ twórcze” i tańce to także działania, które powinny być dostępne każdemu, dając możliwość uwolnienia się od wewnętrznych napięć, niepokojów.
Metoda Ruchu Rozwijającego, wbrew swojej nazwie, nie jest metodą koncentrującą się na usprawnianiu ruchowym uczestników zajęć. Podstawowym jej celem jest rozwijanie sfery emocjonalno – społecznej oraz świadomości samego siebie i innych osób za pomocą ruchu. Większość ludzi nie zdaje sobie w pełni sprawy z faktu, iż świadomość własnej osoby i otaczającego świata nie jest czymś, z czym każdy się rodzi. Owa świadomość, kształtuje się dzięki zadatkom biologicznym, z którymi dziecko przychodzi na świat, dzięki pierwszym doznaniom zmysłowym, jakich doświadcza w łonie matki a przede wszystkim dzięki kontaktom ze środowiskiem społecznym oraz własnej aktywności. Dziecko odbierając bodźce dotykowe, kinestetyczne, termiczne, węchowe, dźwiękowe, a potem bodźce wzrokowe tworzy w swoim umyśle mapę własnego ciała. Dzięki temu na pewnym etapie rozwoju, najczęściej w wieku trzech lat, potrafi już uzmysłowić sobie własną odrębność fizyczną – dokonuje odkrycia własnego „ ja”. Na kształtowanie się świadomości własnej osoby – własnego „ ja” ma wpływ sposób zachowania się otaczających dziecko osób, narastające w nim poczucie sprawstwa w odniesieniu do własnych działań oraz utożsamienie się dziecka ze swoim imieniem. Metoda Ruchu Rozwijającego może odgrywać istotną rolę w opisanym procesie rozwojowym, ponieważ podczas prowadzonych zajęć, dzięki kontaktom z partnerem oraz z całą grupą dziecko doświadcza wielu silnych doznań dotykowo – kinestetycznych oraz przeżyć psychologicznych.
Korzyści płynące ze stosowania metody W. Sherborne:
- Daje pozytywne odczucie w kontakcie z innym człowiekiem.
- Wyzwala swobodę zachowań i naturalność.
- Daje okazję do rozładowania energii.
- Jest próbą pokonania własnych zahamowań wynikających z uprzednich doświadczeń.
- Daje radość.
- Wyzwala zaangażowanie.
- Daje możliwość zaspokojenia własnych potrzeb.
- Daje pewność siebie.
- Daje możliwość poczucia się w innej roli niż na co dzień.
- Zbliża do siebie uczestników zajęć.
- Daje radość z działania w grupie.
- Przyjemność dawania innym radości.
- Daje okazję do wspomnień, przypomnienia sobie zdarzeń z dzieciństwa.
- Daje okazję do bliskiego kontaktu fizycznego bez uruchamiania sfery seksualnej.
- Daje poczucie partnerstwa.
- Możliwość odczuwania przyjemnych doznań płynących z własnego ciała.
- Nie jest ograniczona wiekiem uczestników.
1) Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała.
W poniższych ćwiczeniach dzieci uczą się wyczuwać własne ciało, prowadzi to do wykształcenia się świadomej kontroli ciała i jego ruchów, a co za tym idzie kontrolowania zachowania. Najistotniejszymi częściami ciała, których poznanie powinno nastąpić jak najwcześniej są: stopy, kolana, uda, nogi. Opanowanie nóg jest tak istotne ponieważ pozwalają nam utrzymać równowagę i noszą ciężar całego ciała.
- leżenie na brzuchu,
- leżenie na plecach,
- ślizganie się w kółko na brzuchu, to samo na plecach,
- siedząc – przyciąganie kolejno nóg ( ręce oparte wzdłuż boków)
- siedząc:
a) kręcenie się w kółko na pośladkach,
b ) przewrót na plecy
- siedząc – przyciąganie kolan , chowanie głowy , rozprostowywanie się do pozycji leżącej
- czołganie się na brzuchu do przodu, z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg - czołganie się na plecach do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg
Wyczuwanie nóg i rąk:
Wyczuwanie kolan – siedząc:
- podciąganie kolan do siadu skulonego
- pchanie kolan do siadu prostego ( pokonując opór)
- w siadzie prostym – rozcieranie i poklepywanie kolan
- maszerowanie i bieganie z podnoszeniem wysoko kolan
Wyczuwanie nóg ( w ruchu):
- chodzenie, bieganie na „ sztywnych” nogach,
- chodzenie, bieganie na miękkich („gumowych”) nogach
Wyczuwanie nóg – siedząc (nogi wyprostowane):
- dotykanie plecami stóp podłogi,
- uderzenie o podłogę piętami,
- uderzenie o podłogę całą stopą ( szybko i wolno)
Wyczuwanie łokci – siedząc ( kolana zgięte):
- dotykanie łokciami kolan,
- dotykanie prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie,
Wyczuwanie twarzy- siedzenie w kole:
- wytrzeszczanie oczu („duże oczy”) i mrużenie oczu
- zabawne miny
Wyczuwanie całego ciała:
- leżenie na plecach
- turlanie się ( mięśnie naprężone i rozluźnione)
- leżenie z rękami wzdłuż ciała ( napinanie i rozluźnianie mięśni)
2) Ćwiczenia pozwalające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu.
Ćwiczenia te nie mogą odbyć się bez opanowania poprzednich ćwiczeń, gdyż należy znać siebie i mieć pewność w działaniu by łatwiej nawiązywać kontakty z innymi. Ćwiczenia te pomagają poznać otoczenie i nie bać się go. Swoboda „przestrzenna” pozwala na przeciwstawianie się nowym sytuacjom. Wszystkie ćwiczenia dotyczące wyczuwania brzucha, pleców, pośladków, całego ciała, sprawiają, że zaczynamy czuć się spokojniej.
Ćwiczenia indywidualne ograniczają się do leżenia na plecach lub brzuchu, może to być w formie odpoczynku lub chwilowego wycofania się z prowadzonych zajęć.
Ćwiczenia w parach:
Jedna osoba robi „ mostek” a druga obchodzi ją na czworakach, przechodzi pod, przez, nad, dookoła otp.
Ćwiczenia w grupie:
Grupa tworzy „ tunel” – reszta czołga się pod tunelem na plecach, brzuchu itp.
3) Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupa.
Ćwiczenia te polegają na zdobywaniu i wymianie wspólnych doświadczeń podczas sesji ruchowych. Jedna z osób ćwiczących jest opiekunem drugiej osoby będącej bierną. Od „opiekuna” wymaga się wyczucia partnera, jego potrzeb, przeżyć i tym samym osiągnięcie pełnej harmonii i współpracy. Ćwiczenia te umożliwiają wspólny wysiłek fizyczny, rozwijają i uczą koncentracji oraz zwracania uwagi na siebie. Podczas tych zabaw dzieci śmieją się i wydają różne okrzyki, co pozwala na wyładowanie emocji.
Ćwiczenia „z” w parach (partner „aktywny” i partner „bierny”):
- Pozycja siedząca: ćwiczący siedzi opierając się plecami o partnera ( nogi ugięte w kolanach):
a) pcha plecami partnera, starając się pokonać jego opór ( zmiana ról)
b) pozycja jak wyżej – kładzenie się na przemian plecami na partnera z unoszeniem bioder.
- Pozycja stojąca (tyłem) : ćwiczący delikatnie kładzie się na plecach partnera, a ten stara się częściowo przyjąć ten ciężar
- Pozycja stojąca (tyłem) całkowite przyjęcie ciężaru tak, aby współćwiczący mógł oderwać nogi od podłoża. Jest to ćwiczenie dość trudne, wymagające szczególnej ostrożności i często asekuracji ze strony terapeuty,
- Ciągniecie za kostki ćwiczącego, leżącego na brzuch lub na plecach.
- Ciągniecie za przeguby rąk lub łokcie ćwiczącego leżącego na plecach.
- Kołysanie: pozycja siedząca, tworzenie „fotelika” dla ćwiczącego „pasywnego” i obejmowanie go, łagodnie kołysząc do przodu.
- Kołysanie w różnych kierunkach: obejmujemy jedną ręką partnera, drugą opieramy z tyłu o podłogę, „Opiekujący się” musi cały swój ciężar przenieść na rękę opartą z tyłu.
- Przyjęcie całego ciężaru ciała partnera: ćwiczący „ aktywny” w klęku podpartym, „pasywny” kładzie się dowolnie (na plecach, brzuchu, wzdłuż i w poprzek), „ aktywny” porusza się po sali w różnych kierunkach
- Prowadzenie „ ślepca”: ćwiczący zamyka oczy i jest oprowadzany (jest to ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje- wymaga zaufania do „przewodnika” oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej).
-Próby utrzymania równowagi i ciężaru ciała: a) ćwiczący, leżąc na plecach (nogi zgięte), podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na brzuchu ( plecach) na jego goleniach,
b) ćwiczący leżąc na plecach ( nogi podniesione i wyprostowane), podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na jego na stopach.
Ćwiczenia „przeciwko” w parach:
- Partnerzy siedzą złączeni plecami, po czym wstają nie odrywając się od siebie, napierając na siebie plecami tak, aby obydwaj powstali.
- Kołysanie się: siedząc przodem do siebie z lekko zgiętymi nogami, ćwiczący trzymają się za ręce lub przeguby: na zmianę kładą się na plecy i są przeciągani przez partnera ( ze zmianą ról).
- Równowaga: stojąc do siebie twarzą i trzymając się za ręce ćwiczący odchylają się i przechodzą do siadu, a następnie razem wstają.
Ćwiczenia „razem” w grupie:
Ćwiczenia odbywają się w grupie minimum 3 osobowej i wymagają zgrania partnerów.
Trzy osoby:
- Kołysanie: dwóch ćwiczących siedzi naprzeciwko, pomiędzy nimi trzeci, kolana lekko ugięte i rozsunięte, ręce wyciągnięte do przodu: ćwiczący w środku jest kołysany na boki przez partnerów: uwaga skupia się na podtrzymywaniu jego głowy i ramion, należy czuwać nad płynnością ruchów.
- Ćwiczenia skoczne: dwóch współćwiczących wspomaga osobę skaczącą, trzymając ją za dłonie i łokcie.
- Huśtanie: dwóch współćwiczących huśta trzeciego partnera, trzymając go za kostki i nadgarstki ( w przypadku osoby dorosłej są potrzebne cztery osoby- każda do jednej kończyny; ćwiczenie to wymaga zaufania do współćwiczących).
Więcej osób: ćwiczenia te uczą koordynacji w grupie.
- Czterech lub pięciu wykonuje klęk podparty w rzędzie, ćwiczący kładzie się na ich plecach. Rząd kołysze się rytmicznie, np. Naśladując fale, lub przesuwa się do przodu i tylu ( trzeba szczególnie uważać, gdy kołysany „ześlizguje się” z pleców). Na zakończenie rząd siada ostrożnie na piętach, a dwóch ostatnich podtrzymuje ramiona i nogi tego, który zsuwa się na podłogę.
a) wszyscy przewracają się jednocześnie na przemian na prawy i lewy bok,
b) nie odrywając ramion, zginają ręce w łokciach i próbują połączyć ręce w koło,
c) zginanie i prostowanie nóg
Ćwiczenia twórcze:
W ćwiczeniach twórczych ważna jest osoba prowadząca zajęcia. Powinna ona bacznie obserwować uczestników i zachęcać ich, ośmielać, chwalić i wówczas ćwiczenia przekształcają się w „ruch twórczy”. Prowadzący powinien również mówić grupie czy ćwiczenia powinny być np.: szybkie, wolne, silne, słabe. Ćwiczenia „twórcze” są pomocne w nawiązywaniu i pogłębianiu stosunków międzyludzkich. Ćwiczenia twórcze oraz tańce są zajęciami, które powinny być dostępne dla wszystkich, gdyż jak wspominaliśmy dają możliwość wyładowania wszelkich emocji, napięć, niepokojów.
LITERATURA :
Bogdanowicz M., Okrzesik D. (2006). Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Harmonia Gdańsk. Bogdanowicz M., Kisiel B., Przasnyska M.(1992). Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka. WSiP
Opracowała: Joanna Telesz
„Z BEZPIECZEŃSTWEM ZA PAN BRAT! BEZPIECZNY PRZEDSZKOLAK”
Wraz ze wzrostem jakości naszego życia, niestety podwyższeniu ulega także ryzyko czyhających niebezpieczeństw, przybierających różne „maski”. W przeciętnej rodzinie dwa samochody to już niedługo standard. Żyje się wygodniej, szybciej, ale niestety i coraz bardziej niebezpiecznie. Mając na uwadze fakt, że na naszych ulicach natężenie ruchu jest coraz większe, a chodzący nią ludzie nie zawsze mają dobre intencje, niepodważalnie naszym zadaniem jest sprawić by dziecko w takich warunkach, w jakich przyszło mu żyć czuło się bezpieczne i wiedziało jak zachować się gdy np. ktoś nieznajomy zapyta je o adres?
Niebezpieczeństwem okazują się być dla dziecka także masmedia, które wypierając role książki i niwelując wieź jaka wytwarza się między rodzicem a dzieckiem podczas wspólnego czytania sprawiają, że coraz częstszym pożądanym kontaktem nie jest bycie z drugim człowiekiem ale „towarzystwo” komputera i bohaterów telewizyjnych kreskówek.. Niekiedy rodzic jako nagrodę za dobre zachowanie proponuje dziecku grę na komputerze zyskując tym samym odrobinę wolnego czasu. Dziecko musi wiedzieć, jakie ryzyko niesie ze sobą długotrwałe przesiadywanie przed komputerem i telewizorem.
Mając na uwadze fakt, aby czas dzieciństwa był czasem beztroskim i bezpiecznym musimy wyposażyć dzieci w umiejętność dbania o bezpieczeństwo swoje i swoich bliskich oraz właściwego zachowania się w sytuacjach trudnych. Chcemy to osiągnąć wprowadzając do realizowanych w przedszkolu zajęć, wzbogacone treści z zakresu profilaktyki bezpieczeństwa, które będą realizowane poprzez starannie opracowane oferty edukacyjne skierowane do dzieci na zajęciach poświęconych omawianemu problemowi oraz utrwalane w ciągu całego roku szkolnego.
Cel główny: wzrost bezpieczeństwa u dzieci
Cele szczegółowe:
- poznanie zasad bezpiecznego zachowania się na terenie przedszkola,
- nabycie umiejętności bezpiecznego poruszania się po drogach,
- poznanie nr. alarmowych oraz sytuacji, w których konieczne jest ich użycie,
- nabycie umiejętności zachowania się w sytuacji alarmu przeciwpożarowego,
- poznawanie sytuacji i zdarzeń sprzyjających powstawaniu pożarów w domu oraz zasady postępowania w razie pożaru w domu,
- kształtowanie właściwych postaw wobec nieznajomych i obcych zwierząt,
- zapoznanie z zasadami zachowaniu się w obliczu zjawisk atmosferycznych ( burza, wichura),
- nabywanie umiejętności właściwego doboru ubrania w zależności od pogody,
- wyposażenie w umiejętności bezpiecznego zachowania się podczas wakacyjnego wypoczynki,
- nabywanie umiejętność zachowania się w sytuacji zgubienia się,
- poznanie szkodliwego wpływu komputera, telewizji na rozwój,
Koncepcja programu dostosowana jest do założeń Podstawy programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (Dziennik Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Nr 4, poz. 17)
Procedury osiągania celów:
- proponowanie ciekawych ofert edukacyjnych pozwalających dzieciom zdobywać umiejętności w zakresie bezpieczeństwa,
- umożliwianie dzieciom poszerzenie informacji z zakresu bezpieczeństwa w trakcie spotkań: z policjantem ( na temat bezpiecznego poruszania się po drodze, stosowanie zasady ograniczonego zaufania w stosunku do nieznajomych, bezpieczeństwa podczas wypoczynku, ze strażakiem ( zaznajomienie się z przyczynami pożarów, zachowaniem się w ich trakcie, rozumienie konieczności przestrzegania podstawowych zasad ochrony pożarowej),
- utrwalanie zdobytych umiejętności
PROJEKT DZIAŁAŃ
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Ewaluacja:
Mamy nadzieje, że po okresie trwania programu wzrośnie bezpieczeństwo u dzieci. Wnioskowanie, czy zamierzone cele zostały osiągnięte będzie możliwe podczas codziennej obserwacji dzieci oraz w trakcie wszelkich działań utrwalających zdobyte umiejętności (zagadki, quizy)
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Maciuś w supermarkecie
Cele główny:
- wyposażenie dziecka w umiejętności właściwego zachowania się w sytuacji zgubienia się,
Cele szczegółowe:
- uświadomienie zagrożeń wynikających z oddalania się spod opieki dorosłych,
- budowanie postawy odpowiedzialności za bezpieczeństwo,
- uzmysłowienie, komu możemy wyjawić swoje dane,
- nabycie umiejętności proszenia o pomoc w sytuacji zagrożenia,
Środki dydaktyczne:
- emblematy zwierząt,
- sylwetka Maciusia,
Metody:
- słowna,
- poglądowa,
- praktycznego działania,
- promyki słońca,
- chusta animacyjna Klanzy,
Przebieg zajęć:
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Jestem bezpieczny na wakacjach
Cele główny:
- uświadomienie wagi bezpiecznego zachowania się podczas letniego odpoczynku,
Cele szczegółowe:
- zaznajomienie ze sposobem zachowania się w sytuacje zagubienia,
- nabywanie umiejętności przedstawienia się i sposobu reagowania w sytuacjach trudnych,
- uwrażliwienie na piękno polskiego krajobrazu,
- wspomaganie rozwoju psychoruchowego,
Środki dydaktyczne:
- wiersz Cz. Janczarskiego „Jedziemy na wakacje”,
- ilustracje przedstawiające miejsca letniego wypoczynku,
- miś,
- wzór żaglówki,
- elementy składające się na żaglówkę, kolorowe kartki, klej
Metody:
- słowna,
- poglądowa,
- praktycznego działania,
- elementy Kinezjologii Edukacyjne P.Dennisona
Przebieg zajęć:
1. Rozmowy indywidualne z dziećmi na temat wymarzonych wakacji- zwracanie uwagi na używanie poprawne formułowanie zdań pod względem gramatycznym.
2. Zapoznanie z wierszem „Jedziemy na wakacje” Cz. Janczarskiego- rozmowa kierowana na temat wiersza, obrazowanie ruchem treści wiersza.
3. Ćwiczenia wg. P.Dennisona- ruchy naprzemienne, pompowanie piętą, masowanie punktów na myślenie.
4. Oglądanie zgromadzonych ilustracji przedstawiających miejsca wakacyjnego wypoczynku, wypowiedzi dzieci na temat obrazków- rozwijanie mowy,
5. Zabawa dydaktyczna „Poradź misiowi”- dzieci tłumaczą siedzącemu na krzesełku misiowi, co ma zrobić, aby jego wakacje były bezpieczne oraz co zrobić podczas zagubienia- nabywanie umiejętności właściwego zachowania się w sytuacji zgubienia się w tłumie (dziecko wie, do kogo się zwrócić o pomoc, umie się przedstawić, nie boji się prosić o pomoc dorosłych,)
6.. Utrwalenia toru oddechowego w ćwiczeniu- „Żaglówka”,
7. Wykonywanie żaglówki- układanie elementów jachtu wg. wzoru a następnie przyklejanie go na kartkę w wybranym kolorze- ćwiczenie percepcji wzrokowej, wyróżnianie figur geometrycznych, z których powstał obrazek,
Opracowała: Anna Kulus
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Kodeks bezpiecznego przedszkolaka
Cele główny:
- poznanie zasad bezpieczeństwa w ruchu drodowym,
Cele szczegółowe:
- umiejętne odczytywanie znaków drogowych,
- rozwijanie zdolności konstrukcyjnych,
- nabywanie umiejętności przedstawienia się, oraz określania swojego miejsca zamieszkania,
- ćwiczenie prawidłowego toru oddechowego
Środki dydaktyczne:
- krążki,
- klocki,
- ilustracje przedstawiające: zebre, sygnalizatory, znak drogowy,
- kredki,
- zebry,
Metody:
- słowna,
- poglądowa,
- praktycznego działania,
Przebieg zajęć:
Opracowała: Anna Kulus
„OSWOIĆ AGRESJĘ”
„(…) zadaniem wychowania nie jest
hamowanie wszelkich przejawów agresji dziecka,
lecz skierowanie ich z drogi aspołecznej na drogę prospołeczną,
a w miejsce form prymitywnych, surowych
wytworzenie takich form agresji, które są akceptowane przez społeczeństwo”.[1]
W ostatnim czasie jesteśmy coraz częściej świadkami wielu zachowań agresywnych, obserwowanych już wśród najmłodszych członków naszego społeczeństwa. Niepokojący jest fakt, że najczęściej problem agresji, zostaje dostrzeżony dopiero wtedy, gdy jest za późno na oddziaływania profilaktyczne, a więc wówczas, gdy zdarzy się coś, co zakłóci życie społeczne, naruszy system przyjętych zasad i norm społecznych, przybierając formę czynów przestępczych.
Zgromadzona do tej pory wiedza na temat agresji wskazuje, iż „(...) wczesne rozpoznanie problemu i adekwatne oddziaływanie profilaktyczne z wysokim prawdopodobieństwem zapobiegłyby rozwojowi niepokojącego zachowania dziecka”.[2] Wczesna interwencja przeciwdziałająca problemowi agresji powinna rozpocząć się już w środowisku przedszkolnym, gdzie pojawiają się pierwsze zachowania agresywne, które są nierzadko nieudolną próbą rozwiązania sytuacji trudnej dla dziecka. To właśnie w dużej mierze od nauczyciela zależy, czy wzorzec reagowania przez dziecko w sytuacji konfliktowej zachowaniem agresywnym zostanie utrwalony, czy też zaopatrzymy młodego człowieka w szeroki wachlarz sposobów, innego aniżeli agresywnego zachowania się w sytuacji napotkania na pewną trudność.
Czym są owe czyny agresywne? Z. Skorny, wyjaśnia, że są to: „zachowania skierowane przeciw określonym osobom lub rzeczom, przybierające formę ataku, czy napaści fizycznej lub słownej”.[3] Wspomniany autor twierdzi również, że agresja jest aspołecznym sposobem zachowania, wynikającym z wrogich tendencji i chęci szkodzenia innym lub niszczenia.[4] Z podobnego założenia wychodzi znany autorytet i badacz psychologii agresji A. Frączek nazywając agresją czynności mające na celu zrobienie szkody i spowodowanie utraty cenionych społecznie wartości, zadanie bólu fizycznego lub spowodowanie cierpienia moralnego innemu człowiekowi.[5]
Założenia programu:
Cel główny:
- niwelowanie zachowań agresywnych w warunkach przedszkolnych,
- nabycie umiejętności konstruktywnego rozładowania emocji (bez złości, wyzwisk, przepychanek)
Cele szczegółowe:
- zgłębienie wiedzy na temat agresji,
- budowanie systemu wartości tak, żeby lepiej orientować się w tym, co dobre a co złe,
- poznanie konsekwencji nieakceptowanych zachowań agresywnych,
- uświadomienie niebezpieczeństw i szkodliwości, jaki mogą nieść innym zachowania agresywne,
- kształtowanie poczucia sprawstwa i odpowiedzialności za własne czyny,
- rozwijanie umiejętności społecznych dzieci, niezbędnych w poprawnych relacjach z innymi,
- ukazanie społecznie akceptowanych form przejawów agresji,
Sposób realizacji programu:
Program będzie przeprowadzany na zajęciach realizujących zawarte w nim cele a jego treści utrwalane w trakcie całego roku szkolnego. W pracy z dziećmi zostaną wykorzystane następujące metody: praktycznego działania, Metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne, elementy muzykoterapii, techniki relaksacyjne, drama, metoda malowania dziesięcioma palcami, Pedagogika Zabawy.
Podczas trwania programu będą gromadzone ciekawe artykuły dotyczące zachowań agresywnych i ich niwelowania.
Ewaluacja:
Wyrażam nadzieje, że po zakończeniu programu zmaleje częstotliwość występowania prymitywnych zachowań agresywnych, na rzecz form takiego zachowania się w sytuacjach trudnych, które jest społecznie akceptowane.
Sprawdzenie, czy opracowany program przyniósł oczekiwane rezultaty będzie oparte na obserwacji zachowań dzieci ich relacji oraz stopniem zainteresowania proponowanymi zajęciami.
PROJEKT DZIAŁAŃ
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Efekt działań:
Bibliografia:
Adamczewska B., Geneza agresji, [w] Edukacja i dialog, 2006/1
Doliński A., Gajewska G., Teoretyczno- metodyczne aspekty korekcji zachowań, PEKW „Gaja”, Zielona Góra 2004 r.
Frączek A., Czynności agresywne jako przedmiot studiów eksperymentalnej psychologii społecznej red. Frączek A., Studia nad mechanizmami czynności agresywnych, PAN,
Grochulska I., Agresja u dzieci”, WSiP, Warszawa 1982 r.
Haug- Schnabel, Agresja w przedszkolu. Poradnik dla rodziców i nauczycieli, Jedność, Kielce 2003,
Kopańska Z., Przeciwdziałać agresji [w] Remedium 2001/7-8
Kubik B., Agresja w szkole, [w] Życie szkoły, 2001/4
Luty M., Pakty i umowy o nieagresji, [w] Problemy opiekuńczo- wychowawcze, 2007/5
Małecka M., Dwa oblicza agresji [w] Wychowanie w Przedszkolu, 1991/7,
Ranschburg J., Lęk, gniew, agresja, WSiP, Warszawa 1993 r.
Więckowski R., Pedagogiczna interpretacja zachowań agresywnych, [w] Życie szkoły 2002/3
Zinczuk J., Agresja dzieci i młodzieży- rozwojowe i środowiskowe czynniki ryzyka [w] Oblicza współczesnych uzależnień, red. Cierpiałkowska L., Uniwersytet A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2006, s.
Scenariusz zajęć profilaktycznych (dwa spotkania)
Temat: Róża ma kolce (Wiem, czym jest agresja)
Cel główny:
- wyjaśnienie, czym jest agresja,
Cele szczegółowe:
- poznanie szkodliwości zachowań agresywnych oraz ich konsekwencji,
- zaznajomienie z alternatywnymi do agresywnych sposobami zachowania się,
Metody:
- elementy Pedagogiki Zabawy,
- Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami,
- elementy MDS,
- relaksacja progresywana wg. Jacobsona,
Formy:
- indywidualna,
- grupowa,
- zbiorowa,
Środki dydaktyczne:
- róża, płatki róż,
- utwór „Walc kwiatów” P. Czajkowskiego,
- opow. H. Bechlerowej pt. „Kącik ze smokiem”
- ilustracje przedstawiające zachowania agresywne,
- arkusz niebieskiego brystolu,
- symbole zasad oraz podpisy do nich,
- klej,
- chusta animacyjna Klanzy,
- „hipopotam złości”, „skrzynia złości”,
- gazety,
- farby,
- arkusz szarego papieru,
- kolorowa wata,
W dniu poprzedzającym zajęcia dzieci próbowały określić, co oznacza wg. nich agresja.
Przebieg zajęć:
Prezentacja wybranych sposobów radzenia sobie ze złością.
9. Ćw. oddechowe- „Zdmuchujemy złość”- dmuchanie na watę- złość.
10. Pożegnanie pląsem: Siedzimy rami przy ramieniu. Możemy być wielcy w oka
mgnieniu. Możemy też być mali, ale nigdy nie będziemy sami, bo jesteśmy kolegami.
Załącznik nr 1
Jedną z metod zmierzających do zmniejszenia napięcia emocjonalnego u dzieci jest relaksacja mięśniowa. Opiera się ona na założeniu, że ciało i umysł tworzą niepodzielną całość. Jedność psychiczna wyraża się między innymi tym, że zaburzenia psychiczne i napięcie emocjonalne powodują zaburzenia równowagi neurohormonalnej i wpływają na wzrost napięcia mięśniowego. Doprowadzenie do rozluźnienia mięśni pozwala z kolei na uzyskanie zmniejszenia napięcia emocjonalnego.
RELAKSACJA PROGRESYWANA wg JACOBSONA jest najstarszą techniką relaksacyjną i polega na rozluźnianiu poszczególnych grup mięśniowych poprzez naprzemienne skurcze i rozkurcze mięśni. Efektem jej stosowania jest nabywana przez pacjenta umiejętność oceny nieprawidłowego napięcia mięśniowego i jego umiejscowienia, umiejętność świadomego zwalniania napięcia, a przez to wpływanie na swoje stany emocjonalne.
- Siedzimy wygodnie. Będziemy poruszać rękami, nogami i głową. Za chwilę będzie się czuć dobrze. Zaczniecie lubić siebie inne dzieci. Wasze serduszko będzie bić mocno i równo. Brzuszek nie będzie was bolał, nie będziecie się złościć i krzyczeć na inne dzieci.
- Oddychamy spokojnie i głęboko. Oddychamy tak jak oddycha lokomotywa. Nabieramy powietrze noskiem i wypuszczamy ustami. Powietrze wchodzi lekko przez nosek i wychodzi buzią. równo, głęboko i spokojnie (kilka razy).
- Unosimy wysoko rączki. Trzymamy tak. Oddychamy spokojnie. Powoli opuszczamy rączki.
- Unosimy rączki tak wysoko, jak tylko możemy. Zaciskamy rączki, mocno je zaciskamy, a teraz zamykamy oczka, mocno je zamykamy. Otwieramy oczy, rozluźniamy palce i szybko opuszczamy ręce. Uśmiechamy się.
- Unosimy wyprostowane rączki do góry. Trzymamy tak. Powoli opuszczamy je i uśmiechamy się.
- Unosimy ręce do góry. Napinamy je mocno tak, żeby drżały. Oddychamy normalnie. Otwieramy lekko usta. Opuszczamy ręce. Uśmiechamy się.
- Skręcamy głowę w prawo. A teraz w lewo. Patrzymy prosto. Pochylamy głowę. Dobrze podnosimy głowę. Uśmiechamy się.
- Otwieramy usta tak szeroko jak tylko można. Jeszcze szerzej. Dobrze. Zamykamy usta. Uśmiechamy się.
- Zaciskamy wargi. Mocno. Jeszcze mocniej. Rozluźniamy wargi. Uśmiechamy się.
- Liczymy głośno do dziesięciu. Jeden, dwa , trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć. Uśmiechamy się. Oddychamy normalnie.
- Liczymy bardzo cicho do dziesięciu. Jeden, dwa, trzy, cztery pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć. Uśmiechamy się i oddychamy normalnie. Siedzimy wygodnie.
- Otwieramy oczy tak szeroko jak tylko to jest możliwe. Otwieramy, jeszcze szerzej. Dobrze. Uśmiechamy się. Patrzymy normalnie.
- Marszczymy czoło tak silnie jak tylko to możliwe. Marszczymy. Dobrze. Uśmiechamy się wesoło.
- Oddychamy spokojnie. Czujemy się wspaniale. Oddychamy bardzo spokojnie, powoli. Jest nam dobrze. Nasze ręce stają się ciężkie jak duże domy, nogi są ciężkie jak wielkie góry. Głowa staje się ciężka jak duży worek. Bardzo ciężka.
- Nabieramy dużo powietrza i mocno napinamy brzuszki. Mocno. Jeszcze mocniej. Brzuszek musi być twardy. Klepiemy się po brzuszku. Dobrze. Wypuszczamy szybko powietrze. Uśmiechamy się.
- Kładziemy się. Jesteśmy na plaży. Zamieniamy się w leżący na piasku latawiec. Jest piękna pogoda. Nie ma ani jednej chmurki. Jest ciepło. Nagle czujemy od morza lekki podmuch. To wesoły wiaterek chce nas unieść do góry. Powoli, ciężko unosimy się, klękamy, unosimy się, rozchylamy szeroko ramiona. Unosimy się w powietrze, stajemy na obu nóżkach. Unosimy się jeszcze wyżej, stajemy na jednej nóżce. Unosimy się w powietrze. Lekko szybujemy jak latawiec. Wysoko, Bardzo wysoko. Jeszcze wyżej. A teraz zaczynamy lekko opadać. Jesteśmy coraz niżej. Bardzo nisko. Już blisko jest ziemia. Lądujemy. Uśmiechamy się. Jest nam dobrze.
Opracowała: Anna Kulus
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Jak sobie poradzić z agresją?
Cel główny:
- poznanie sposobów obrony przed agresją,
Cele szczegółowe:
- ćwiczenie umiejętności odmawiania,
- uwrażliwienie na zachowania agresywne,
Metody:
- elementy Pedagogiki Zabawy,
- drama,
- pogadanka,
- praktycznego działania
Formy:
- indywidualna,
- zbiorowa,
Środki dydaktyczne:
- ilustracja smoka,
- paski czerwonej bibuły,
- chusta animacyjna Klanzy,
- piłka,
- farby, pędzelki, kartki,
Przebieg zajęć:
- Powiedz „nie”!
- Zmień temat.
- Odejdź.
- Zignoruj propozycje.
- Podsuń lepszy pomysł.
- Powiedz coś śmiesznego
Opracowała: Anna Kulus
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Staram się lepiej rozumieć siebie i innych
Cel główny:
- stwarzanie okazji do nazywania i rozpoznawania uczuć
Cele szczegółowe:
- rozpoznawanie emocji,
- poznanie sposobu wyrażania swoich uczuć,
- uwrażliwienie na poszanowanie uczuć innych
Metody:
- elementy Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne.
- bajkoterapia,
Formy:
- grupowa,
- zbiorowa,
Środki dydaktyczne:
- bajka pt. „Potworek” M. Konopnickiej,
- obrazki z serii: „Uczę się i bawię z Plumkiem- emocje”,
- piłeczki pingpongowe,
- słońce, promyki, krople deszczu,
- chmura wycięte z kolorowego papieru,
- zestaw ćwiczeń – elementy Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne,
- kolorowe chusty,
- utwór Poranek E. Grieg,
Przebieg zajęć:
3. Zabawa w emocje „słoneczne” i „chmurzaste”- dzieci losują po jednym elemencie spośród promyków słońca i deszczowych kropel. Każdy element zawiera nazwę emocji. Dzieci zastanawiają się czy wylosowana przez nich emocja jest przyjemna czy nieprzyjemna i umieszczają ja odpowiednio przy słońcu lub na chmurce. Obrazowe ukazanie, co się dzieje, kiedy w naszej grupie przeważają uczucia nieprzyjemne- przykrycie słońca przez ciemną chmurę z negatywnymi emocjami.
Opracowała: Anna Kulus
Scenariusz zajęć profilaktycznych
Temat: Czy ktoś lubi bijacza?
Cel główny:
- uświadomienie dzieciom, co to jest agresja fizyczna
Cele szczegółowe:
- poznanie szkodliwości wynikającej z bicia innych,
- nabywanie umiejętności reagowania na przemoc,
Metody:
- elementy Pedagogiki Zabawy,
- Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami,
- praktycznego działania,
- pokaz,
Formy:
- indywidualna,
- zbiorowa,
Środki dydaktyczne:
- piłka,
- opow. „Bijacz” M. Musierowicz,
- chusta animacyjna Klanzy,
- balony,
- ilustracje z Kodeksu przedszkolaka,
- kartki,
- farby,
Przebieg zajęć:
Opowiadanie pt. „Bijacz” M. Musierowicz[6]
Przyszedł i od razu zaczął. Tak. Od pierwszego dnia. Stłukł Wioletkę, bo pani ustawiła go z Wioletką w parze. Ona zawsze chodzi bez pary, bo ma brudne ubranie, bo jej tata pije. Bijaczowi nie podobało się, że musi z nią iść. A jak mu się coś nie podoba, to on bije. Wtedy Wioletka powiedziała: „Bijacz”- i wszystkie dzieci zaczęły go tak nazywać.
Bijacz bije zawsze niespodziewanie albo kopie, z całej siły. Najczęściej od tyłu. A my jesteśmy słabsi i mniejsi od niego.
Wielki facet z tego Bijacza. Ma sześć lat, jak my wszyscy, ale wygląda na starszego. Jest największy z całej zerówki. Gruby. Mocny. Ręce wielkie ma. Oczy małe. Nos mały. Tylko usta duże. I ciągle się ruszają- albo Bijacz żuje gumę, albo coś je.
No a ja się garbię. Tak. Jestem chudy. I noszę okulary. I łatwo płaczę.(...) Dlatego tak chowam się przed tym Bijaczem. Jak on kogoś bije, to ja udaję, że nie widzę i szybciutko odchodzę. A jak zobaczę Bijacza samego, to uciekam. Może dlatego tak mi się udawało. Aż do wczoraj.
Wczoraj słońce ślicznie świeciło od rana, a na drzewach różowe kwiaty, trawa zielona. Szedłem taki wesoły przez podwórko i wymachiwałem workiem od kapci- aż doszedłem do zerówki i otworzyłem drzwi. I co?... Wpadłem prosto na Bijacza.
- Co jest?- spytał Bijacz groźnie i pchnął mnie ręką w czoło.- Co się tak pchasz kościotrupku? Nie możesz uważać?
Tak się przestraszyłem, że stałem całkiem bez ruchu. Bałem się nawet mrugnąć.
- No- powiedział Bijacz- Zjeżdżaj do klasy.
Zrobiłem dwa kroki, a wtedy on uderzył mnie w głowę- od tyłu. Tak mocno, że aż mi zadzwoniło w uchu. Poślizgnąłem się i upadłem. Uderzyłem głową o ścianę.
Bijacz stał i śmiał się głośno.(...)
Wieczorem nie mogłem zasnąć, tylko się martwiłem. Myślałem, co mam zrobić- i nic nie wymyśliłem.
Rano bałem się pójść do zerówki. Nawet udawałem, że jestem chory i że boli mnie brzuch i gardło- ale mama od razu poznała, że udaję i kazała m i się ubierać.(...)
Bijacza nie było widać. Więc wszedłem. I zobaczyłem go pod oknem z paprotkami. Zobaczyłem też Wioletkę- biegła szybko z szatni do klasy i ślizgała się w kapciach po posadzce.
Tak, wszystko widziałem. Widziałem jak Bijacz podłożył Wioletcie nogę i jak ona tak okropnie się przewróciła i długo nie mogła wstać. Więc szybko ją podniosłem, bo pamiętam jak to boli. Potem, nie wiem nawet, jak to się stało, podszedłem do Bijacza i powiedziałem:
- Jesteś wstrętny!
Pomyślałem, że dobrze by było, żeby się odwrócił i odszedł. Ja bym go wtedy trzasnął. Albo bym go kopnął, tak jak on to robi- od tyłu. Tylko, że nie chciałem być taki sam jak on.(...)
- Jesteś tchórzem- powiedziałem- Bijesz słabszych. Albo dziewczynki. Powiedz, uderzyłeś kiedyś silniejszego od siebie?
Bijacz rozejrzał się i cały poczerwieniał.
- Nie- sapnął.
- Nigdy byś nie uderzył. Bo się boisz. To przeproś teraz Wioletkę.(...)
- Przepraszam- mruknął, cały czerwony. I patrzymy- a on beczy. Jak prawdziwy mazgaj.
Tak to było z Bijaczem. Teraz będziemy mówić na niego Jurek, bo on już nikogo nie bije. Wszystko jest w porządku.
[1] Ranschburg J., Lęk, gniew, agresja, s. 90
[2] Zinczuk J., Agresja dzieci i młodzieży- rozwojowe i środowiskowe czynniki ryzyka [w] Oblicza współczesnych uzależnień, red. Cierpiałkowska L., Uniwersytet A. Mickiewicza w Poznaniu, Poznań 2006, s. 242
[3] Kubik B., Agresja w szkole, [w] Życie szkoły, 2001/4
[4] Adamczewska B., Geneza agresji, [w] Edukacja i dialog, 2006/1
[5] Frączek A., Czynności agresywne jako przedmiot studiów eksperymentalnej psychologii społecznej